KLUB PRZYRODNICZY
Na zajęciach klubu przyrodniczego rozwijamy i poszerzamy wiedzę o formach ochrony przyrody, różnorodności biologicznej ekosystemów wodnych i lądowych. Poznajemy dzieje geologiczne Gór Świętokrzyskich oraz historię powstania naszego regionu oraz problemy związane z działalnością człowieka.
Nasze zajęcia są bardzo urozmaicone, lekcje w terenie zapewniają bezpośredni kontakt ze środowiskiem, służą wnikliwej obserwacji, formułowaniu problemów hipotez i wniosków. Zajęcia warsztatowe odkrywają przed nami świat drobin, zjawisk elektrycznych i świetlnych. Mamy możliwość korzystania z różnych pomocy dydaktycznych tj: mikroskopy, preparaty, lupy, plansze graficzne, mapy. Do naszej dyspozycji jest również sprzęt laboratoryjny do przeprowadzania prostych doświadczeń w pracowni i w terenie.
Mieliśmy okazję sprawdzić swoje umiejętności podczas zajęć w pracowni gleboznawstwa na Wydziale Ochrony Środowiska Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
Przeprowadziliśmy doświadczenie polegające na określeniu kwasowości gleby za pomocą pehametru. Pan dr Rafał Kozłowski opowiadał o sposobach pomiaru właściwości fizykochemicznych gleby, pokazał jak należy prawidłowo przygotować próbki gleby do badań. Zapoznał nas z wyposażeniem pracowni chemicznej, najtrudniejszym zadaniem było wymówienie nazwy sprzętu laboratoryjnego kolby stożkowej – ERLENMEYERKA- „trudne”, ale się udało oraz obowiązującym tu regulaminem pracy. Na zakończenie pan Rafał pokazał nam „miniaturową rafę koralową” wyhodowaną w olbrzymim akwarium morskim. Zachwyciła nas różnorodność form życia i paleta barw w podwodnym świecie.
15 listopada odwiedziliśmy egzotarium żywych gadów- Dolinę Gadów. Oglądaliśmy wiele gatunków gadów, które w naturalnych środowiskach występują w Afryce, Ameryce, Azji, Australii np.: waran białogardy, waran pustynny, waran nilowy, agama, pyton siatkowany, pyton cejloński, gekon toke, kameleon jemeński, żółw jaszczurowaty, żółw pustynny, żółw stepowy, anakonda. Niektóre z nich zagrożone są wyginięciem. Na zajęciach pan przewodnik opowiadał o życiu, budowie i fizjologii węży, żółwi, jaszczurek i gekonów. Dowiedzieliśmy się dlaczego węże nie słyszą i jak widzą, co to jest linienie oraz co jest narządem węchu. Mieliśmy okazję dotknąć węża zbożowego, żółwia stepowego i kolczastą agamę brodatą.
Na zajęciach klubu gościliśmy panią Katarzynę Szmidt z Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami oraz pana ze Straży Miejskiej. Rozmawialiśmy o odpowiedzialności człowieka za losy zwierząt, o działaniach mających na celu poprawę warunków życia czworonogów. Pani Kasia wyjaśniła nam, na czym polega czipowanie psów i jakie ma to dla nich znaczenie. Mogliśmy skorzystać z rad dotyczących zachowania się w przypadku zaatakowania przez nieznanego psa, a także postępowania z bezpańskimi i dzikimi zwierzętami. Poznaliśmy aspekty prawne ochrony zwierząt.
W sobotę 24 listopada odwiedziliśmy zwierzęta w Schronisku w Dyminach. Zawieźliśmy zebraną w szkole karmę, koce i inne potrzebne gadżety, zabawki, smycze, miski itp. Małe i duże czworonogi czekają na pomoc chociaż najmniejszą. Mogliśmy sprawić im małą przyjemność, wyprowadzić pieski na spacer do lasu, gdzie mogły się wybiegać. Każdy z nas chciał zabrać ze sobą czworonoga, w niejednym oku kręciła się łza i pytanie dlaczego ludzie beztrosko i okrutnie pozostawiają zwierzęta? Przecież wierność psa jest bezcennym darem.
Mieliśmy możliwość uczestniczyć w lekcji muzealnej w Muzeum Historii Kielc. Obejrzeliśmy dzieła sztuki, przedmioty codziennego użytku, a także filmy dokumentujące historię naszego miasta od średniowiecza do końca XX wieku.
Uczestniczyliśmy w zajęciach warsztatowych w Centrum Geoedukacji na Wietrzni. Jest to nowoczesna placówka należąca do Geoparku Kielce, stanowi najważniejszą atrakcję geoturystyczną na trasie Świętokrzyskiego Szlaku Archeologicznego. Bardzo ciepło przywitała nas pani Barbara Jędrychowska i pan Jerzy Jędrychowski - geolog i miłośnik przyrody. Zaś pod bacznym okiem pani Martyny Sutowicz rozpoznawaliśmy i szlifowaliśmy skały, a następnie zwiedzaliśmy Galerię Ziemi. Na koniec spotkania udaliśmy się kapsułą 5D w Podróż do wnętrza Ziemi. Była to niezapomniana podróż w czasie.
W grudniu zwiedzaliśmy Kopalnię soli w Wieliczce. Kopalnia soli została otwarta w XIII w., w miejscu solanki prehistorycznej i w XVI-XVII w. była jednym z największych zakładów przemysłowych w Europie, bardzo dobrze zorganizowanym, na najwyższym ówczesnym poziomie technicznym. Zachowane do dziś wyrobiska oryginalne liczą 2040 komór i ok. 300 km chodników.
Sól wydobywano w Wieliczce nadal za czasów austriackich oraz w II RP. Zaprzestano wydobycia dopiero w roku 1964, przekształcając kopalnię w atrakcje turystyczną o walorach leczniczych. Klimat panujący w podziemiach kopalni w Wieliczce jest szczególnie korzystny przy leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych, astmy i alergii. W jednej z komór na 135 metrze głębokości działa Podziemny Ośrodek Rehabilitacyjno-Leczniczy. Pacjenci wdychają tu powietrze bogate w chlorek sodu, wapnia i magnezu, które bardzo pomaga w łagodzeniu objawów wielu schorzeń oddechowych. Do najciekawszych obiektów kopalni które udało nam się zobaczyć należą: *solna rzeźba Mikołaja Kopernika w komorze jego imienia, *najstarsza z zachowanych kaplic, barokowa kaplica św. Antoniego z XVII wieku. Pierwsza msza dla górników odbyła się tu w 1698 roku, komora Janowice. W jej wnętrzu znajdują się figury solne przedstawiające legendę kopalni związaną ze św. Kingą, *komora Kazimierza Wielkiego z jego popiersiem, oczywiście w soli, *podziemny kościół czyli kaplica św. Kingi - jedna z największych atrakcji kopalni, długa na ponad 50 metrów, szeroka na 20 i wysoka na 12 metrów; jest największą podziemną świątynią na świecie. Jej podłoga powstała z jednolitej solnej bryły, a pod sufitem zawieszono wspaniałe żyrandole z solnymi kryształami, *Komora Weimar z podziemnym jeziorkiem, nad którym obydwa się widowisko światła i dźwięk. W 1976 r. kopalnia została wpisana do rejestru zabytków, a w 1978 r. umieszczona została na międzynarodowej Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego.
SPRAWOZDANIE KLUB PRZYRODNICZY GRUPA I, II, III
Na zajęciach klubu przyrodniczego gościliśmy panią Ewelinę Ptak z Regionalnego Centrum Informacji Europejskiej, która wprowadziła nas w świat tradycji obchodów Świąt Bożego Narodzenia w krajach Unii Europejskiej. Mieliśmy okazję zaśpiewać kolędy w języku niemieckim oraz angielskim. Było bardzo świątecznie.
W trakcie naszych zajęć przygotowywaliśmy roztwory chemiczne z soli oraz siarczanu miedzi. Efektem naszej pracy było założenie „hodowli” kryształów soli i chalkantytu.
W styczniu odwiedził nas pan Dariusz Knap myśliwy, Członek Klubu Kolekcjonera i Kultury Łowieckiej PZŁ Oddział w Kielcach. Przybliżył nam potrzebą i odpowiedzialną pracę służb leśnych. Dowiedzieliśmy się bardzo dużo o życiu zwierząt leśnych oraz o okrucieństwie człowieka wobec bezbronnych zwierząt, metodach kłusownictwa w lasach.
W trakcie naszych zajęć ćwiczyliśmy budowanie obwodów elektrycznych. Pomysłów nam nie brakowało. Nawet próbowaliśmy wykonać z surowców wtórnych tj. butelek plastikowych , kartonu, lampki.
Aktywnie braliśmy udział w zajęciach terenowych, nawet mróz nas nie odstraszył oraz padający śnieg. Obserwowaliśmy zmiany zachodzące w przyrodzie u schyłku zimy oraz szukaliśmy śladów i tropów zwierząt bytujących na terenach w pobliżu naszego osiedla obok ogródków działkowych. Zaopatrzeni w atlasy Ślady zwierząt i sprzęt do obserwacji udaliśmy się w teren szukać oznak zwierząt. Na świeżym śniegu udało nam się zaobserwować ślady ptaków: kuropatwy, bażanta, ale niestety nie udało nam się zobaczyć tropów żadnych zwierząt, może dlatego że padał śnieg. Nic straconego spróbujemy wybrać się ponownie. Podczas wycieczki zarejestrowaliśmy szereg niekorzystnych zjawisk takich jak dzikie wysypiska śmieci.
Na zajęciach klubu ponownie gościliśmy panią Katarzynę Szmidt z Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami oraz pracowników Straży Miejskiej z psem. Mogliśmy skorzystać z rad dotyczących zachowania się w przypadku zaatakowania przez nieznanego psa, a także postępowania z bezpańskimi i dzikimi zwierzętami. Poznaliśmy przesympatycznego owczarka niemieckiego psa tropiciela który pomaga w pracy Strażnikom Miejskim. Oglądaliśmy pokaz umiejętności psa tropiciela i jego opiekuna. Również odbyło się rozstrzygnięcie konkursu „Mój Wierny Przyjaciel pies”.
W trakcie zajęć terenowych wykonywaliśmy doświadczenia z wykorzystaniem walizki Eko-badacza. Badaliśmy pH- kwasowość i określaliśmy stan czystości wód znajdujących się w najbliższym otoczeniu.
Ponownie gościliśmy na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach na wydziale fizyki. Zwiedzaliśmy obserwatorium i planetarium oraz oglądaliśmy kolekcję meteorytów.
SPRAWOZDANIE KLUB PRZYRODNICZY GRUPA I, II, III
Pierwszego dnia wiosny 21 marca uczestniczyliśmy w zajęciach przyrodniczych w Zespole Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych. Prowadząca spotkanie pani Magdalena Bieńka – Michalik w ciekawy sposób opowiadała o walorach parków krajobrazowych Gór Świętokrzyskich i Ponidzia. Podkreśliła wartości przyrodnicze i kulturowe ziemi kieleckiej. Liczne rezerwaty, pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej stanowią istotny element ochrony przyrody w całej Polsce.
18 kwietnia zwiedzaliśmy wystawę Zwierzęta i kontynenty. Kolekcja prezentowanych zwierząt została przekazana w darze Muzeum Narodowemu w Kielcach przez myśliwego pana Władysława Kamusińskiego. Wystawa liczy ponad 150 okazów zwierząt z różnych stref klimatycznych świata. Wyjaśnia przebieg i mechanizmy procesu ewolucji, przyczyny bioróżnorodności oraz przystosowania i adaptację do warunków środowiska. Na koniec spotkania w Muzeum odbyły się eko – zajęcia na temat piramidy energetycznej, które prowadził pan Robert Pepaś. Kolejnym punktem spotkania w Muzeum było zwiedzanie Muzeum Dialogu Kultur - nowy oddział Muzeum Narodowego w kamienicy Pod Trzema Herbami przy kieleckim Rynku. Jest to bardzo specyficzne muzeum, bo pozbawione eksponatów, miejsce nowoczesne i interaktywne, w którym można uczyć się innych kultur, poznawać ich tradycje, czerpiąc z tego bogactwa inspiracje i informacje o sobie samym i własnej kulturze. Pan Michał Sierlecki pokazał przykłady pozytywnych relacji, wzajemnego oddziaływania na siebie kultur oraz ich pokojowego współistnienia. Na zakończenie zwiedzania obejrzeliśmy trzy bajki estońskie, które zdobyły liczne laury na festiwalach filmowych.
26 kwietnia wybraliśmy się na zajęcia terenowe, które poprowadził myśliwy z Koła Łowieckiego nr 10, pan Dariusz Knap. Miejsce spotkania był las w pobliżu niewielkiej wioski Mosty. Myśliwi dbają o zwierzynę leśną regularnie ją dokarmiając. Ścinają drzewa, by sarny i jelenie mogły pożywić się ich korą i pędami. Pan Knap opowiedział nam o kulcie świętego Huberta – patrona myśliwych, strzelców, leśników, kuśnierzy, matematyków i jeźdźców. Dowiedzieliśmy się wiele ciekawych informacji o żyjących w lesie zwierzętach i tych, które zaglądają do paśnika. Dużą atrakcją były obserwacje prowadzone z ambony, czyli miejsca, które służy do polowań na zwierzynę wychodzącą z lasu na pola, łąki lub śródleśne polany.
Pod koniec kwietnia świętokrzyski przewodnik pan Tadeusz Lejman zabrał nas w przeszłość gelogiczną i historyczną naszego regionu. Opowiadał podczas przejazdu przez miasto Kielce o ważnych pod względem historycznym i kulturowym miejscach, m.in. o kościele św. Wojciecha, synagodze, Placu św. Leonarda, Placu Wolności i najdłuższej ulicy Sienkiewicza. Wspomniał postać wielkiego piewcy ziemi świętokrzyskiej Stefana Żeromskiego. W Chęcinach zatrzymaliśmy się przy klasztorze franciszkanów fundacji Kazimierza III Wielkiego, barokowym zespole klasztornym sióstr bernardynek, renesansowej kamienicy Niemczówka. Pan Lejman wspomniał o Żydach mieszkających w Chęcinach i miejscu ich modlitwy – synagodze. Ze względu na rewitalizację miasta i prace remontowe na zamku podziwialiśmy Górę Zamkową z rynku. Zamek chęciński został wybudowany na początku XIV wieku i w swej historii był siedzibą starostwa, skarbcem, ciężkim więzieniem stanu, rezydencją królewskich wdów. Poważnie uszkodzony przez Szwedów stał się ruiną. Walory środowiska przyrodniczego i kulturowego Chęcin zachęcają do zwiedzania. W drodze powrotnej zwiedziliśmy Jaskinię Raj, która uważana jest za najpiękniejszą jaskinię w Polsce. Jest również jedną z największych atrakcji turystycznych regionu Gór Świętokrzyskich. Na własne oczy mogliśmy przekonać się, na czym polega bogactwo i uroda jaskini. Wszyscy podziwiali nacieki skalne o różnorodnych, niezwykłych kształtach: zwisające ze stropu sople - stalaktyty, sople wyrastające z dna ku górze – stalagmity, draperie tworzące oryginalne wzory, liczne jeziorka z perłami jaskiniowymi, pola ryżowe, a w ścianach skamieniałości koralowców. Pan przewodnik opowiadał, iż odnaleziono tu interesujące ślady ludzkiej działalności sprzed 50 tysięcy lat, szczątki mamuta, nosorożca włochatego, niedźwiedzia jaskiniowego. Jaskinia Raj uznana za rezerwat przyrody zrobiła ogromne wrażenie na zwiedzających. Podziwialiśmy także walory geologiczne i krajobrazowe rezerwatów geologicznych Kielc Biesak-Białogon i Wietrzni.
Na początku czerwca udaliśmy się na wycieczkę do krainy jodły i gołoborza. Jej celem było poznanie osobliwości Świętokrzyskiego Parku Narodowego jako jednej z form ochrony przyrody w Polsce. To jedyne miejsce w kraju, gdzie występują naturalne drzewostany Puszczy Jodłowej. Dzięki istnieniu tego ekosystemu leśnego – jedliny polskiej Świętokrzyski Park Narodowy został włączony do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 – systemu chroniącego najcenniejsze elementy przyrody Europy. Na Łysej Górze zwiedziliśmy klasztor benedyktynów założony przez Bolesława Krzywoustego w XII wieku oraz Muzeum Przyrodnicze ŚPN. Z galerii widokowej największego śródleśnego gołoborza w Polsce podziwialiśmy panoramę pasm Gór Świętokrzyskich. Ważnym punktem sobotniej wyprawy było zwiedzenie stacji monitoringowej na Świętym Krzyżu, działającej tu od 1993 roku. Doktor Wydziału Ochrony Środowiska UJK pan Rafał Kozłowski przybliżym nam funkcje stacji. Prowadzi się tu pomiary, gromadzi dane oraz analizuje krótko i długotrwałe zmiany zachodzące w wybranych ekosystemach pod wpływem czynników naturalnych środowiska, a także gospodarczej działalności człowieka. W drodze powrotnej zatrzymaliśmy się w Świętej Katarzynie, by w Muzeum Minerałów i Skamieniałości poznać cechy fizyczne zgromadzonych skał oraz zastosowanie minerałów w sztuce jubilerskiej. Wszyscy z zachwytem podziwiali okazy kamieni szlachetnych i ozdobnych świata i Polski. Na zakończenie ciekawej lekcji geologii zwiedziliśmy pracownię szlifierską i poznaliśmy różne techniki szlifowania kamieni ozdobnych.
13 czerwca uczestniczyliśmy w wycieczce do gospodarstwa ekologicznego Stokrotka w miejscowości Kapkazy koło Łagowa w województwie świętokrzyskim. Celem wycieczki była obserwacja zmian, jakie zachodzą w przyrodzie w okresie wiosny oraz przybliżenie metod produkcji rolnej bez użycia chemii i mechanizacji, a przy tym osiągnięciu obfitych i zdrowych plonów. Gospodyni, pani Krystyna Krzciuk ugościła dzieci pysznymi kanapkami z własnych wyrobów, pachnącego chleba, masła, miodu, serów wykonanych na podstawie starych receptur stosowanych na obszarze wsi kieleckich. Poznaliśmy narzędzia i przedmioty codziennego użytku, wykorzystywane w gospodarstwie domowym, m.in. dwojaki, kijanki, krosno, kobyłki, magiel, cep itp. Także sposoby hodowli zwierząt domowych w zagrodzie wiejskiej oraz ich wykorzystanie do prac polowych. Pan gospodarz zabrał nas na przejażdżkę wozem drabiniastym po okolicy, skąd rozpościerała się panorama na Pasmo Klonowskie. Po przejażdżce czekała na nas pieczona kiełbaska i ciepła herbata malinowa. Uczestnicy wyprawy byli bardzo zadowoleni z pobytu, ciekawych zajęć, kontaktu ze zwierzętami, przepysznych łakoci domowego wyrobu, a przede wszystkim gościnności gospodarzy.
15 czerwca wybraliśmy się na wycieczkę do Bałtowa aby pogłębić wiedzę na temat historii życia na Ziemi. Zwiedzaliśmy park dinozaurów na wolnym powietrzu, muzeum minerałów i skamieniałości. Prznieśliśmy się w czasie podróżójąc w głąb Ziemi w kinie 5 D oraz obcoaliśmy z morskimi olbrzymali w kinie 3D. Na koniec historycznej wyprawy udaliśmy się w wir zabaw i gier w parku rozrywki.
